نړۍ
2 د لوستلو دقیقې
افريقايي اتحادیه د سوډان د لوېدونکي خطر خبرداری ورکوي.
د دوو خواوو، د سودان منظمه اردو او د ځانګړو ځواکونو د مالتړ ځواکونه، په هیواد کې تقریباً له دوو کالو جګړه کوي.
00:00
افريقايي اتحادیه د سوډان د لوېدونکي خطر خبرداری ورکوي.
13 مارچ 2025

د افريقا اتحاديې د چهارشنبې په ورځ وويل چې په جګړه ځپلي سوډان کې د يو موازي حکومت اعلان د هېواد د وېش خطر زياتوي، چې لا دمخه د نږدې دوو کلونو ګډوډۍ له امله سخت زيانمن شوی دی.

د چټک ملاتړ ځواکونو (RSF) او د سوډان د منظم پوځ ترمنځ جګړې لسګونه زره کسان وژلي او له ۱۲ ميليونو څخه زيات خلک يې بې کوره کړي دي. ملګرو ملتونو دغه حالت د افريقا په وچه کې يو بې ساری بشري بحران بللی دی.

دغه جګړه چې په لومړي سر کې د چټک ملاتړ ځواکونو د پوځ سره د يو ځای کېدو پر سر د اختلافاتو له امله پيل شوې وه، هېواد يې ټوټه ټوټه کړی دی. اوس پوځ د سوډان ختيځ او شمال کنټرولوي، په داسې حال کې چې چټک ملاتړ ځواکونه د لويديځ دارفور او د جنوب ځينې برخې تر خپل واک لاندې لري.

تېره مياشت، چټک ملاتړ ځواکونو او د هغوی متحدينو په نایروبي کې د يو موازي حکومت د جوړېدو "بنسټيز منشور" لاسليک کړ.

د افريقا اتحاديې په يوه اعلاميه کې وويل چې دوی دغه اقدام غندي او "خبرداری ورکوي چې دغه ډول کړنې د هېواد د وېشلو لوی خطر لري."

د فرانس پرېس خبري اژانس لخوا ليدل شوي سند لاسليک کوونکي غواړي چې په ياغيانو تر کنټرول لاندې سيمو کې د "سولې او يووالي حکومت" جوړ کړي.

د مارچ په لومړيو کې، چټک ملاتړ ځواکونو او د هغوی متحدينو يو ځل بيا په نایروبي کې د "انتقالي اساسي قانون" لاسليک کړ.

د افريقا اتحاديې له خپلو ټولو غړو هېوادونو او نړيوالې ټولنې څخه غوښتنه وکړه چې "د سوډان د جمهوريت د خاورې يا ادارو د وېش او اداره کولو لپاره د هر ډول حکومت يا موازي ادارې په رسمیت پېژندلو څخه ډډه وکړي."

د افريقا اتحاديې زياته کړه چې "د سوډان په جمهوريت کې د ياد حکومت يا موازي ادارې په رسمیت نه پېژني."

د سه شنبې په ورځ، اروپايي اتحاديې په يوه اعلاميه کې وويل چې موازي حکومت د سودانيانو د ديموکراتيکو هيلو لپاره ګواښ دی، چې د تېرې اونۍ د ملګرو ملتونو د امنيت شورا د اعلاميې سره ورته څرګندونې وکړې.

وپلټۍ
روسیه وايي چې د انګلستان او اوکراین لخوا ددې هیواد د یوې جنګي الوتکې د تښتولو پلان شنډ کړ
د پاکستان په پلازمېنه کې محکمې ودانۍ تر څېرمه خونړی ځانمرګی برید وشو چې له امله يي ۱۲ کسان وژل شوي
له ۲۰ څخه زیاتو هیوادونو په سودان کې د چټک ملاتړ ځواکونو ملیشو وحشتونه وغندل
هند په پلازمینه نوي ډیلي کې د تاریخي سرې قلعه  سره نږدې د موټر بم چاودنې په اړه پلټنې دوام لري.
د پاکستان په شمال لویدیځ کې پر یوه ښوونیز مرکز د برید په پایله کې دوه وسله وال ووژل شول.
په اکوادور کې د زندانونو د ناآرامۍ ترټولو وروستۍ پیښه د ماچالا په زندان کې رامنځته شوه.
شمالي کوریا د لا زیاتو توغندیو د ازمایلو خبرداری ورکړ
څارونکې اداره: په بریتانیا کې د مسلمانانو ضد د کرکې څپه 'په ټول هېواد کې خپره شوې
ټرمپ د جي-۲۰ د بایکاټ اعلان وکړ، په جنوبي افریقا کې غونډه یې 'شرمناک' وبلله
د چین نوې الوتکه وړونکې بېړۍ د سمندري ځواک د زیاتوالي په موخه خدمت ته داخلېږي
د اندونیزیا په پلازمینه جاکارتا کې په یوه ښوونځي کې دننه په جومات کې چاودنه وشوه.
د سوډان د چټک ملاتړ ځواکونو د اوربند له منلو وروسته د خرطوم ایالت او عطبره ښار د ډرونونو برید وکړ
د ایران ولسمشر خبرداری ورکړی چې که ژر باران ونه شي، تهران به له تخلیې سره مخ شي
ملګري ملتونه: له اوربند راهیسې اسرائيلو غزې ته د مرستو له ۱۰۰ ډېرې غوښتنې رد کړې دي
وروستي خبرونه
د روسیې او اوکراین ترمنځ د ډرون بریدونو له امله یو کس وژل شوی او څو نور ټپیان دي
د جنوبي کوریا څارنوالانو د پخواني ولسمشر یون پر کور د تعصب په تور چاپه وهلې
امریکا او سعودي عربستان د کالیفورنیا په دښته کې ګډ پوځي تمرینونه پیل کړل
امریکا د غزې په اړه د پرېکړه‌لیک مسوده د ملګرو ملتونو امنیت شورا او د تورکیې ته وړاندې کړه
د امریکا ولسمشر د دیموکراتانو مهمو ټاکنیزو بریاوو ته غبرګون وښود