نړۍ
3 د لوستلو دقیقې
د جنوبي کوريا محکمې د لومړي وزیر له دندې نه د ګوښه کولو غوښتنه رد کړه
د سیاسي اختلافاتو سره سره، د هان مشري د ګوندونو ترمنځ د بېلابېلو ډلو د توپیرونو د هوارولو په توګه لیدل کیده، او د هغه بیا ځای پر ځای کېدل په روان سیاسي بحران کې یو مهم بدلون ده.
00:00
د جنوبي کوريا محکمې د لومړي وزیر  له دندې نه د ګوښه کولو غوښتنه رد کړه
Han Duck-soo
24 مارچ 2025

د جنوبي کوریا د اساسي قانون محکمې د دوشنبې په ورځ پرېکړه وکړه چې د لومړي وزیر هان ډک سوو د استیضاح پرېکړه لغوه کړي او د هغه واکونه بېرته ورکړي. دا پرېکړه د هېواد په سیاسي کړکېچ کې وروستی بدلون ګڼل کېږي، چې له دوه میاشتو راهیسې د هغه د استیضاح وروسته رامنځته شوی و.  

هان د ولسمشر یون سوک یول له استیضاح وروسته د سرپرست مشر په توګه ټاکل شوی و. یون تېر کال د لنډمهاله نظامي قانون اعلانولو له امله استیضاح شوی و. لومړی وزیر هان له دوه اونیو څخه کم وخت لپاره په دې دنده پاتې شو او د ډسمبر په ۲۷مه د پارلمان له مخالفت سره د درې نورو قاضیانو د نه ټاکلو له امله استیضاح او له دندې وځنډول شو.

د اساسي قانون محکمې قاضیانو په اوو رایو د یوې په وړاندې د هان د استیضاح پرېکړه لغوه کړه. هان، چې ۷۵ کلن دی، د تېرو درېیو لسیزو په اوږدو کې د پنځو ولسمشرانو تر مشرۍ لاندې په مشرتابه پوستونو کې کار کړی، چې دواړه محافظه کاره او لیبرال ولسمشران پکې شامل دي.

په داسې هېواد کې چې سیاسي ویش ډېر ژور دی، هان د داسې چارواکي په توګه پېژندل کېده چې د ګوندونو ترمنځ یې بېلابېلې دندې ترسره کړې وې. سره له دې، د اپوزیسیون په مشرۍ پارلمان هغه تورن کړ چې د یون د نظامي قانون د اعلان د مخنیوي لپاره یې کافي هڅې نه دي کړي، چې هغه دا تورونه رد کړل.

د ماليې وزیر چوې سانګ موک د ولسمشر د سرپرست په توګه دنده ترسره کړه، تر څو د یون او هان قضیې د اساسي قانون محکمې لخوا وڅېړل شي.

د پارلمان لخوا د هان استیضاح د هغه په ادعا شوې رول کې په نظامي قانون کې، د اساسي قانون محکمې لپاره د نورو قاضیانو د نه ټاکلو او د ځانګړو قوانینو ملاتړ نه کولو له امله وشوه، چې د ولسمشر یون او د لومړۍ مېرمنې کم کیون هی په اړه وو.

هان د فبرورۍ په ۱۹مه د دې قضیې یوازینۍ اورېدنې ته حاضر شو، چیرې چې هغه په نظامي قانون کې هر ډول رول لرل رد کړل او له محکمې یې وغوښتل چې د استیضاح پرېکړه لغوه کړي.

د ولسمشر یون لخوا د دسمبر په ۳مه د نظامي قانون ناڅاپي اعلان او ورپسې سیاسي ګډوډۍ د آسیا په څلورم لوی اقتصاد کې سختې اندېښنې راوپارولې. د متحده ایالاتو په څېر متحدینو هم اندېښنه څرګنده کړه، چې یون یې د چین او شمالي کوریا پر وړاندې د یو مهم شریک په توګه لیدلی و.

نظامي قانون په پای کې یوازې شاوخوا شپږ ساعته دوام وکړ، ځکه چې د پارلمان غړو د دې اعلان د ردولو لپاره رایه ورکړه. دوی د پولیسو او پوځ لخوا د پارلمان د تړلو هڅو سره سره، د دې لپاره چې غونډې ته ورسېږي، د امنیتي موانعو څخه په تېرېدو سره خپل کار ترسره کړ.

وپلټۍ
د مهمو خبرونو سرټکي
د هند تر ادارې لاندې کشمیر کې د پولیسو پر تاڼه  چاودنې مرګ ژوبله  اړولې ده
ټرمپ د یوې ایډیټ شوې ویډیو له امله پر بي بي سي د میلیاردونو ډالرو دعوې ګواښ وکړ
د اوکراین د پلازمېنې کیف  ښاروال وايي چې کیف  د روسیې تر 'لوی' برید لاندې دی
امریکا تایوان ته د ۳۳۰ میلیونه ډالرو په ارزښت د پوځي تجهیزاتو احتمالي پلور منظور کړ
روسیه ویلي دي چې د اوکراین لخوا د یو جګپوړي روسي چارواکي د وژلو پلان يي شنډ کړ.
وروستي خبرونه
بنګله دیش به د فبروري په ملي ټاکنو کې د اساسي قانون د اصلاحاتو لپاره رایه ورکړي
د سودان پوځ د هیواد په شمال کې په هوايي ډګر او بند باندې د چټک غبرګون ځواکونو د  ډرون برید شنډ کړ
روسیې له واشنګټن څخه وغوښتل چې له هغو اقداماتو ډډه وکړي چې د اوکراین جګړه لا پسې پراخوي
امریکا : د اشغال لاندې لویدیځه غاړه کې تاوتریخوالی کیدای شي اوربند د خطر سره مخ کړي
وروستي خبرونه
د پاکستان لومړي وزیر له خونړیو بریدونو وروسته افغانستان ته د خبرو اترو وړاندیز وکړ
روسیه له اوکراین سره د استانبول خبرو بیا پیلولو ته چمتو ده ، دا خبره د روسیې استازي وکړه.
د اوکراین امنیتي مشر له روسیې سره د بندیانو د تبادلې د بیا پیلولو لپاره استانبول ته راغلی دی.
د پاکستان پر پوځي کالج برید کوونکي ټول  پنځه واړه بریدګر ووژل شول
پاکستاني طالبانو په اسلام اباد کې د خونړي ځانمرګي برید پړه پر غاړه واخیسته
روسیه وايي چې د انګلستان او اوکراین لخوا ددې هیواد د یوې جنګي الوتکې د تښتولو پلان شنډ کړ
د پاکستان په پلازمېنه کې محکمې ودانۍ تر څېرمه خونړی ځانمرګی برید وشو چې له امله يي ۱۲ کسان وژل شوي
له ۲۰ څخه زیاتو هیوادونو په سودان کې د چټک ملاتړ ځواکونو ملیشو وحشتونه وغندل