نړۍ
3 د لوستلو موده (...) دقیقې
د جنوبي کوريا محکمې د لومړي وزیر له دندې نه د ګوښه کولو غوښتنه رد کړه
د سیاسي اختلافاتو سره سره، د هان مشري د ګوندونو ترمنځ د بېلابېلو ډلو د توپیرونو د هوارولو په توګه لیدل کیده، او د هغه بیا ځای پر ځای کېدل په روان سیاسي بحران کې یو مهم بدلون ده.
00:00
د جنوبي کوريا محکمې د لومړي وزیر  له دندې نه د ګوښه کولو غوښتنه رد کړه
Han Duck-soo / AP
24 مارچ 2025

د جنوبي کوریا د اساسي قانون محکمې د دوشنبې په ورځ پرېکړه وکړه چې د لومړي وزیر هان ډک سوو د استیضاح پرېکړه لغوه کړي او د هغه واکونه بېرته ورکړي. دا پرېکړه د هېواد په سیاسي کړکېچ کې وروستی بدلون ګڼل کېږي، چې له دوه میاشتو راهیسې د هغه د استیضاح وروسته رامنځته شوی و.  

هان د ولسمشر یون سوک یول له استیضاح وروسته د سرپرست مشر په توګه ټاکل شوی و. یون تېر کال د لنډمهاله نظامي قانون اعلانولو له امله استیضاح شوی و. لومړی وزیر هان له دوه اونیو څخه کم وخت لپاره په دې دنده پاتې شو او د ډسمبر په ۲۷مه د پارلمان له مخالفت سره د درې نورو قاضیانو د نه ټاکلو له امله استیضاح او له دندې وځنډول شو.

د اساسي قانون محکمې قاضیانو په اوو رایو د یوې په وړاندې د هان د استیضاح پرېکړه لغوه کړه. هان، چې ۷۵ کلن دی، د تېرو درېیو لسیزو په اوږدو کې د پنځو ولسمشرانو تر مشرۍ لاندې په مشرتابه پوستونو کې کار کړی، چې دواړه محافظه کاره او لیبرال ولسمشران پکې شامل دي.

په داسې هېواد کې چې سیاسي ویش ډېر ژور دی، هان د داسې چارواکي په توګه پېژندل کېده چې د ګوندونو ترمنځ یې بېلابېلې دندې ترسره کړې وې. سره له دې، د اپوزیسیون په مشرۍ پارلمان هغه تورن کړ چې د یون د نظامي قانون د اعلان د مخنیوي لپاره یې کافي هڅې نه دي کړي، چې هغه دا تورونه رد کړل.

د ماليې وزیر چوې سانګ موک د ولسمشر د سرپرست په توګه دنده ترسره کړه، تر څو د یون او هان قضیې د اساسي قانون محکمې لخوا وڅېړل شي.

د پارلمان لخوا د هان استیضاح د هغه په ادعا شوې رول کې په نظامي قانون کې، د اساسي قانون محکمې لپاره د نورو قاضیانو د نه ټاکلو او د ځانګړو قوانینو ملاتړ نه کولو له امله وشوه، چې د ولسمشر یون او د لومړۍ مېرمنې کم کیون هی په اړه وو.

هان د فبرورۍ په ۱۹مه د دې قضیې یوازینۍ اورېدنې ته حاضر شو، چیرې چې هغه په نظامي قانون کې هر ډول رول لرل رد کړل او له محکمې یې وغوښتل چې د استیضاح پرېکړه لغوه کړي.

د ولسمشر یون لخوا د دسمبر په ۳مه د نظامي قانون ناڅاپي اعلان او ورپسې سیاسي ګډوډۍ د آسیا په څلورم لوی اقتصاد کې سختې اندېښنې راوپارولې. د متحده ایالاتو په څېر متحدینو هم اندېښنه څرګنده کړه، چې یون یې د چین او شمالي کوریا پر وړاندې د یو مهم شریک په توګه لیدلی و.

نظامي قانون په پای کې یوازې شاوخوا شپږ ساعته دوام وکړ، ځکه چې د پارلمان غړو د دې اعلان د ردولو لپاره رایه ورکړه. دوی د پولیسو او پوځ لخوا د پارلمان د تړلو هڅو سره سره، د دې لپاره چې غونډې ته ورسېږي، د امنیتي موانعو څخه په تېرېدو سره خپل کار ترسره کړ.

وپلټۍ
د آلمان محکمې یوه مسلمانه ښځه د حجاب او پړوني له امله د قاضۍ له دندې منع کړه
کابل وايي، د ایران سرحدي ساتونکو ۱۰ افغانان چې هڅه یې کوله له پولې څخه تېر شي وژلي دي.
پوتین د روسیې له لوري د دوه ښارونو د نیولو ادعا وروسته د اوکراین جګړه ځپلي سیمې ته سفر وکړ
اسرائیل د سوریې پر خاوره تیري ته دوام ورکوي.اسرائیل د سوریې په جنوب کې نوي بریدونه پیل کړل
د تورکیې سواحلو ته نږدې پر بل ټانکر د برید راپور ورکړل شوی.
په اشغال شوې لویدیځه غاړه کې رام الله ته نږدې د چاقو په برید کې اسرائیلي پوځیان ټپیان شول
د جرمونو نړۍواله محکمه : د هیچا فشارونو ته به غاړه کینږدو
روسیې د اوکراین د کلیدي ښار پوکروفک د نیولو ادعا کړې
افریقایي هېوادونو د HIV مخنیوي  واکسین لومړی عامه وېش پیل کړ
بلجیم د اسرائیلو لخوا د سوریې پر خاوره  د بریدونو له امله  د سوریې ملي حاکمیت ته درناوي غوښتنه وکړه
د پاکستان په شمال لویدیځ کې په یوه ځانمرګي برید کې یو پولیس افسر ووژل شو
تاجکستان وايي، په تېره اوونۍ کې له افغانستان سره په پوله کې په  بریدونو کې پنځه کسان وژل شوي دي
په اندونیزیا کې د سختو بارانونو له امله د راوتلو سیلابونو په نتیجه کې مړو شمیره ۴۴۲ تنو ته لوړه شوه
د امریکا ولسمشر ډونالد ټرمپ وویل چې په امریکا کې به د پناه غوښتنې بهیر د اوږدې مودې لپاره وځنډوي.
د انګلستان د پوځ یوه پخواني افسر پلټنو ته ویلي چې د بریتانیا پوځ په افغانستان کې جنګي جنایتونه کړي