د امریکا د کډوالو او ګمرک د محافظت ادارې یو تن افغان ژباړن چې د کلونو لپاره يي د امریکايي ځواکونو لپاره کار کړی وو او په قانوني توګه امریکا ته راانتقال شوی وو نیولی دی.
د امریکا د پوځ لپاره کار کوونکی یو پخوانی افغان ژباړن د کانیکټیکټ په ایالت کې د یوې عادي لیدنې پر مهال د ماسک لرونکو او وسله والو مهاجرتي چارواکو لخوا نیول شوی دی.د هغه د مدافع وکیل او په کانګرس کې د کانیکټیکټ ایالت غړي ریچارد بلومنټال ددې خبر پخلی کړی.
دغه کس چې د امنیتي دلایلو له امله یوازې د "ضیا" په نوم یاد شوی، د هغو افغانانو د ساتنې پروګرام له لارې چې د افغانستان جګړې پر مهال یې د امریکا ځواکونو سره مرسته کړې وه، په قانوني توګه امریکا ته راغلی و.
د هغه د مدافع وکیل په وینا، هغه د مهاجرت او ګمرک د محافظت د ادارې (ICE) لخوا د نیول کیدو وروسته له ایالت څخه بهر بل ایالت ته انتقال شوی دی.
د کانیکټیکټ ایالت سناتور ریچارډ بلومنتال وویل: "هغه څه چې ددې افغان ژباړن سره شوي دي، د انساني کرامت تر ټولو بد ډول سرغړونه ده. هغه په افغانستان کې کار کړی او خپل ژوند یې په خطر کې اچولی و."
بلومنتال او د استازو جرګې غړو، جهانا هېیز او بل کیټینګ، ژمنه وکړه چې د ضیا د خوشې کېدو لپاره به مبارزه وکړي.
ضیا لا هم په توقیف کې دی، که څه هم یوه قاضي د هغه د هېواد څخه د ایستلو پر وړاندې لنډمهاله بندیز لګولی دی.
د امریکا د کورني امنیت وزارت په یوه بیان کې ویلي چې ضیا د ۲۰۲۴ کال د اکتوبر په ۸مه امریکا ته داخل شوی او د یو "جدي جنایي تور" په چوکاټ کې تر پلټنې لاندې دی.
وزارت زیاته کړه: "د هغه ټول ادعاوې به د قاضي لخوا واورېدل شي. هر افغان چې د ځورونې وېره لري، کولی شي د مرستې غوښتنه وکړي." وزارت نور جزئیات ورنه کړل.
د ضیا وکیلې، لارن پیټرسن، وویل چې د هغې موکل ته د طالبانو لخوا د مستقیمو ګواښونو له امله بشري ویزه ورکړل شوې او هیڅ جنایي سابقه نه لري.
هغې وویل: "زه نه پوهېږم چې دوی د کوم جنایي تور په اړه خبرې کوي."
د افغانانو د نیولو په اړه پراخې اندېښنې
بشري ویزه هغو کسانو ته په امریکا کې لنډمهاله قانوني وضعیت ورکوي چې د عاجل خطر سره مخ وي یا عامه ګټه وړاندې کوي. ضیا د همدې پروسې په ترڅ کې د ګرین کارت لپاره غوښتنه کوله چې ونیول شو.
د ۲۰۲۱ کال د طالبانو د واکمنۍ وروسته، له ۷۰,۰۰۰ څخه زیات افغانان د پخواني ولسمشر جو بایډن لخوا د "متحدینو د ښه راغلاست عملیات" پروګرام له لارې متحده ایالاتو ته راوستل شول.
د ولسمشر ډونالډ ټرمپ په دوره کې، د مهاجرت چارواکو د ډیپورټ کولو پروسه پراخه کړه او د ګڼو بهرنیو اتباعو لپاره یې خوندیتوبونه لغوه کړل، چې په کې شاوخوا ۱۴,۶۰۰ افغانان هم شامل دي.
د #AfghanEvac بنسټ ایښودونکی، شاون وانډیور، چې د بیا میشتو افغانانو ملاتړ کوي، وویل چې ضیا یوازینی قضیه نه ده.
هغه وویل: "موږ لږ تر لږه د دوو نورو افغانانو په اړه خبر یو چې نیول شوي دي. دا هغه کسان دي چې دوی د امریکا پوځ لپاره کار کړی و."
هغه زیاته کړه: " دا مسئله کومه عادي مسئله نده. دا مسئله د هیواد په کچه یو چا ته چې خپل ځان يي ستاسې سره د مرستې په خاطر په خطر کې اچولی وي هغه ته د ورکړ شوې ژمنې د پوره کولو او یا نه پوره کولو مسئله ده. "