کاناډايي فوټوژورنالستې اعلان وکړ چې رویټرز خبري اژانس په غزه کې د اسرائیلو لخوا د وژل شوو ۲۴۶ تنو ژورنالیستانو د وژنې مسئول دی.

د کاناډا عکاسه خبریاله، والري زینک، په خپله فیسبوک پاڼه اعلان وکړ چې هغه د رویټرز خبري اژانس سره له اتو کلونو کار وروسته استعفا کوي. هغې وویل چې نور د داسې اژانس لپاره کار نشي کولی چې د هغې په وینا د اسرائیلو د خبریالانو د سیستماتیک وژنې توجیه او ملاتړ کوي.

زینک، چې کار یې د نیویارک ټایمز، الجزیره او د شمالي امریکا، اروپا او آسیا په ګڼو رسنیو کې خپور شوی، وویل چې د رویټرز راپورونه د هغو شرایطو د رامنځته کېدو سبب شوي چې له امله یې د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر راهیسې په غزه کې ۲۴۶ خبریالان وژل شوي دي.

هغې د الجزیره د پولیټزر جایزې ګټونکي خبریال، انس الشریف، قضیه یاده کړه چې د ۲۰۲۳ کال د اګست په ۱۰مه د خپلې ډلې سره په غزه ښار کې ووژل شو. زینک وویل: "رویټرز د اسرائیلو بې بنسټه ادعا خپره کړه چې شریف د حماس غړی و – دا د هغو بې شمېره دروغو څخه یوه ده چې د رویټرز په څېر رسنۍ یې په وفادارۍ سره خپروي او اعتبار ورکوي."

هغې د رویټرز لخوا د خپلو کارکوونکو د وژنې په اړه د غبرګون نشتوالی هم وغنده. د دوشنبې په ورځ، د رویټرز کامره مین حسام المصري په ناصر روغتون باندې په اسرائیلي برید کې د ۲۰ کسانو په منځ کې ووژل شو. زینک دا برید "دوه ځله برید" وباله – لومړی برید په ملکي ځای ترسره کېږي او بیا دویم برید د ژغورونکو، ډاکټرانو او خبریالانو په نښه کولو لپاره کېږي.

هغې وویل: "لویدیځې رسنۍ د دې شرایطو په رامنځته کولو کې مستقیمه ګناهګاره دي." هغې د خبریال جیریمي سکاهیل هغه نیوکه یاده کړه چې "هر لوی رسنۍ – د نیویارک ټایمز څخه تر رویټرز پورې – د اسرائیلي تبلیغاتو لپاره د انتقال وسیله ګرځېدلې، جنګي جرمونه یې پاک کړي او قربانیان یې بې ارزښته کړي دي." زینک وویل چې د اسرائیلي پوځ ادعاوې د تایید پرته خپرول د دې سبب شوي چې په غزه کې په دوه کلونو کې د نورو جګړو په پرتله ډېر خبریالان ووژل شي.

هغې رویټرز تورن کړ چې شریف یې یوازې پرېښود، حتی وروسته له هغه چې هغه ورته پولیټزر جایزه وګټله. هغې وویل: "دا جایزه هم د دې سبب نشوه چې دوی د هغه دفاع وکړي کله چې اسرائیلي ځواکونو هغه په نښه کړ … یا کله چې هغه د اسرائیلي ویاند لخوا د ګواښ وروسته د ساتنې غوښتنه وکړه. دوی د هغه د وژنې په اړه رښتینی راپور ورنکړ کله چې هغه وځورول شو او څو اونۍ وروسته ووژل شو." زینک وویل چې نور نشي کولی د رویټرز د مطبوعاتي کارت سره پرته له ژورې شرم او غم څخه کار وکړي.

هغې ژمنه وکړه چې خپل کار به د غزې د خبریالانو  ویاړ ته وقف کړي، چې هغې هغوی "تر ټولو زړور او غوره" وبلل.

د دوشنبې په ورځ، اسرائیلو د خان یونس په ناصر روغتون برید وکړ چې لږ تر لږه ۲۱ کسان، په شمول د ډاکټرانو او خبریالانو، ووژل شول. د وژل شویو کسانو په منځ کې د الجزیره محمد سلامه، د رویټرز کامره مین حسام المصري، د ای پي فریلانسر مریم ابو دقه، احمد ابو عزیز او معاذ ابو طه شامل وو.

د فلسطین د خبریالانو اتحادیې دا "د آزادو رسنیو پر وړاندې ښکاره جګړه" وبلله، په داسې حال کې چې د ملګرو ملتونو راپور ورکوونکې فرانچسکا البانیز له دولتونو وغوښتل چې "بندیز مات کړي، د وسلو بندیز ولګوي او بندیزونه وضع کړي." البانیز له ټولو خبریالانو وغوښتل چې د خپلو زړورو فلسطیني همکارانو د وژنې پر وړاندې خپل غږ پورته کړي.

د خبریالانو د ساتنې کمیټې وویل چې نړیواله ټولنه باید اسرائیل د "مطبوعاتو پر وړاندې د دوامداره غیر قانوني بریدونو" لپاره مسؤل وګرځوي. د اسرائیلو متحدینو اندېښنه څرګنده کړه. د فرانسې ولسمشر ایمانویل مکرون دغه بریدونه "د نه منلو وړ " وبلل، ویې ویل چې خبریالان باید "په هر حالت کې خوندي وساتل شي." جرمني او اسپانیا د خپلواکې څېړنې غوښتنه وکړه. د بریتانیا د بهرنیو چارو وزیر ډیویډ لامي وویل چې هغه "وحشت وهلی" دی او د سمدستي اوربند غوښتنه یې وکړه.

تورکیې، قطر، ایران، مصر او سعودي عربستان ټول دغه بریدونه په کلکه وغندل او د خبریالانو او طبي کارکوونکو وژنه یې جنګي جرمونه وبلله. د اسلامي همکاریو سازمان، چې په جده کې غونډه وکړه، دا د مطبوعاتو پر آزادۍ برید وباله. د الجزیره په وینا، دغه برید د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر راهیسې په غزه کې د وژل شویو خبریالانو شمېر لږ تر لږه ۲۷۳ ته ورسوه.