امریکا جاپان د هند-پسیفک په سیمه کې د چین په مقابله کې کلیدي وبولو

د امریکا د دفاع وزیر پیټ هېګسېت د یکشنبې په ورځ وویل چې جاپان د چین د تهاجمي کړنو په وړاندې د مقابلې لپاره د واشنګټن سره د یوې "باوري" مخنیوي جوړولو په برخه کې یو نه بېلېدونکی شریک دی، په ځانګړي ډول د تایوان تنګي په شاوخوا کې.

China's military pressure is a major regional concern for the US and Japan. [Photo: AP] / AP

هېګسېت د جاپان د دفاع وزیر جن ناکاتاني سره په ټوکیو کې د یوې ناستې پر مهال وویل: "موږ د جنګیالیو هغه روحیه شریکه لرو چې زموږ ځواکونه تعریفوي."

پینټاګون جاپان د "هند-پاسیفیک سیمه کې د سولې او امنیت بنسټ" وباله او څرګنده یې کړه چې د ولسمشر ډونلډ ټرمپ اداره به د تېرو ادارو په څېر د خپل کلیدي آسیایي متحد سره نږدې همکاري ته دوام ورکړي.

جاپان شاوخوا ۵۰,۰۰۰ امریکایي پوځي پرسونل، د جنګي الوتکو ډلې، او د واشنګټن یوازینی مخکې ځای پر ځای شوی د الوتکو وړونکي برید ډلې کوربه دی، چې د ۳,۰۰۰ کیلومتره اوږد ټاپوګانو په اوږدو کې د چینایي پوځي ځواک محدودولو کې مرسته کوي.

د هېګسېت د جاپان ستاینه د هغه نیوکو سره په تضاد کې ده چې هغه په فبرورۍ کې په اروپایي متحدینو کې کړې وه، هغوی ته یې ویلي و چې باید د امریکا د شتون دایمي پاتې کېدل یقیني ونه ګڼي.

هغه د شنبې په ورځ،  د ایوو جیما په یاد غونډه کې ګډون وکړ، چې ۸۰ کاله وړاندې د دویمې نړیوالې جګړې پر مهال د امریکا او جاپاني ځواکونو ترمنځ د سختو جګړو ځای و.

هېګسېت په جلا توګه وویل چې امریکا به د تایوان تنګي په شاوخوا کې "پیاوړی، چمتو او باوري مخنیوی" یقیني کړي او چین یې "تهاجمي او جبري" وباله.

هغه وویل: "امریکا ژمن دی چې په هند-پاسیفیک سیمه کې، په ځانګړي ډول د تایوان تنګي په شاوخوا کې، پیاوړی، چمتو او باوري مخنیوی وساتي." دا د واشنګټن هغه اصطلاح ده چې د آسیا-پاسیفیک سیمې لپاره کاروي.

بیجینګ په وروستیو کلونو کې د تایوان په شاوخوا کې پوځي فشار زیات کړی، چې پکې نږدې ورځني هوايي بریدونه شامل دي، او دا یې نه ده رد کړې چې د ځان واک لرونکي ټاپو د خپل کنټرول لاندې راوستلو لپاره به له ځواک څخه کار واخلي.