نړۍ
4 د لوستلو دقیقې
د تورکیې د بهرنیو چارو وزیر: انګلستان، اروپا او تورکیه د سیمې د جذابیت مرکز جوړولو ته چمتو دي.
حاکان فیدان وايي، ډېر اروپايي پوځونه د تورکیې د پوځي ځواکونو په څېر پیاوړي نه دي، او د اروپا اندیښنو ته په اشارې سره چې که امریکا "خپله امنیتي چترۍ راښکته کړي" نو څه به پیښ شي.
00:00
د تورکیې د بهرنیو چارو وزیر: انګلستان، اروپا او تورکیه د سیمې د جذابیت مرکز جوړولو ته چمتو دي.
17 مارچ 2025

د تورکیې د بهرنیو چارو وزیر ټینګار کړی چې د نړۍ د څو نفوذ سیمو ته د وېش په صورت کې د اروپایي مشرانو لپاره د پرېکړې کولو په برخه کې ګډوډي شتون لري.

حاکان فیدان د پنجشنبې په ورځ د تورکیې په ټلویزیوني چینل TV100 سره په خبرو کې وویل: "دا ممکنه ده چې د برېتانیا، ځینو اروپایي هېوادونو او تورکیې په ګډون یو داسې جوړښت رامنځته شي چې په سیمه کې خپل د جذب مرکز جوړ کړي."

هغه زیاته کړه: "دا وړتیا شته، فرصت شتون لري. یوازې د ارادې ښودلو او د هغې تعقیبولو خبره ده." فیدان ټینګار وکړ چې که تورکیه په ۲۰۰۷-۲۰۰۸ کلونو کې د اروپایي اتحادیې غړې شوې وای، نو برېتانیا به له دې اتحادیې څخه نه وای وتلې.

هغه وویل: "یو داسې جوړښت چې تورکیه او برېتانیا پکې شامل وي، د اروپایي اتحادیې دننه به خپل بهرنی سیاست او امنیتي جوړښت ډېر ژر رامنځته کړی وای."

فیدان زیاته کړه چې اروپایي اتحادیې د "اروپا بیا وسلوالول" پروګرام لپاره ۸۰۰ میلیارده یورو ځانګړي کړي دي، ځکه اروپایي هېوادونه هڅه کوي خپلې دفاعي وړتیاوې زیاتې کړي، په داسې حال کې چې د دې برخې لپاره د تورکیې اهمیت زیات شوی دی.

هغه وویل چې ډېر لږ اروپایي پوځونه د تورکیې د پوځ په څېر ځواکمن دي، چې وسایل یې په جګړو کې ازمویل شوي دي. او د اروپا په اندیښنو یې ټینګار وکړ چې که امریکا "خپله امنیتي چترۍ راښکته کړي" نو څه به پیښ شي.

د اروپايي ټولنې غړیتوب لاهم لومړیتوب لري

د TV100 سره په خبرو کې د تورکیې د بهرنیو چارو وزیر ټینګار وکړ چې د تورکیې او اروپایي هېوادونو ترمنځ دوه اړخیزې اړیکې په ښه حالت کې دي.

هغه وویل: "موږ له ټولې اروپا سره د ۲۰۰ میلیارده ډالرو څخه زیات د سوداګرۍ حجم لرو. دا د نړۍ تر ټولو متوازن سوداګریز حجم دی، د دواړو خواوو لپاره."

فیدان په ۲۰۱۹ کال کې د اروپایي اتحادیې له ادارو سره د اړیکو د خرابېدو ستونزې یادې کړې، خو ټینګار یې وکړ چې د انقرې لپاره د اروپایي اتحادیې غړیتوب لا هم ستراتیژیک لومړیتوب دی. هغه وویل چې اروپایي اتحادیه په دې موضوع کې ورته چلند نه کوي.

د بهرنیو چارو وزیر د مذاکراتو پر مهال د دواړو خواوو ګټو ته په پام سره د رغنده دریځ خپلولو نیت څرګند کړ، او ویې ویل چې له ۲۰۱۹ کال راهیسې په اروپایي اتحادیه کې حاکم منفي چاپېریال کم شوی دی.

د اوکراین جګړه

د پنجشنبې په ورځ د تورکیې د بهرنیو چارو وزیر وویل چې د روسیې او اوکراین جګړه به د اروپایي هېوادونو، په شمول د تورکیې، لپاره د یو بل ساتنې په برخه کې د مداخلې د ارادې ازموینه وي.

فیدان د اوکراین جګړې د پای ته رسولو په اړه د نظر اختلاف ته په اشارې وویل: "د اوکراین جګړې پیل ګوندونه سره ووېشل، او په پای کې هم هغوی وېشي. د تورکیې هغه څرګندونې چې له پیل څخه یې کړې وې، اوس د امریکا لخوا ویل کېږي."

انقرې له پیل څخه د روسیې او اوکراین ترمنځ د درې کلنې جګړې د خبرو اترو له لارې د پای ته رسولو غوښتنه کړې ده. دا تګلاره اوس د ولسمشر ډونالډ ټرمپ تر مشرۍ لاندې د امریکا لخوا منل شوې ده.

فیدان وویل: "موږ به په سیاسي، تخنیکي او پوځي توګه هر هغه څه وکړو چې زموږ په وس کې وي." هغه ډاډ ورکړ چې تورکیه، د ناټو یوازینی هېواد چې د اوربند غوښتنه یې کړې، چمتو ده چې د روسیې او اوکراین ترمنځ د منځګړیتوب هڅې زیاتې کړي.

فیدان یادونه وکړه چې "ریښتینې" د سولې خبرې یوازې هغه وخت ممکنې دي چې ټول اړخونه پکې شامل وي. تورکیې یو ځل بیا د سولې خبرو کوربه توب لپاره خلاصه بلنه ورکړې ده.

وپلټۍ
د ملګرو ملتونو امنیت شورا د غزې د سولې پلان په اړه د امریکا مسوده پرېکړه لیک تصویب کړ
جنوبي کوریا د ټاپوګانو د شخړې له امله له جاپان سره ګډ تمرینات د نامعلومې مودې لپاره وځنډول
په سعودي عربستان کې د عمرې زیارت کوونکو بس د ټکر له امله ۴۵ تنو ژوند د لاسه ورکړی
ایران وايي چې پر اټومي تاسیساتو له بریدونو وروسته یې د یورانیمو غني کول درولي دي
اوکرایني چارواکي: د روسیې توغندیو په اوکراین کې استوګنځایونه ویشتلي، او درې کسان یې وژلي
د مهمو خبرونو سرټکي
د هند تر ادارې لاندې کشمیر کې د پولیسو پر تاڼه  چاودنې مرګ ژوبله  اړولې ده
ټرمپ د یوې ایډیټ شوې ویډیو له امله پر بي بي سي د میلیاردونو ډالرو دعوې ګواښ وکړ
د اوکراین د پلازمېنې کیف  ښاروال وايي چې کیف  د روسیې تر 'لوی' برید لاندې دی
امریکا تایوان ته د ۳۳۰ میلیونه ډالرو په ارزښت د پوځي تجهیزاتو احتمالي پلور منظور کړ
روسیه ویلي دي چې د اوکراین لخوا د یو جګپوړي روسي چارواکي د وژلو پلان يي شنډ کړ.
وروستي خبرونه
بنګله دیش به د فبروري په ملي ټاکنو کې د اساسي قانون د اصلاحاتو لپاره رایه ورکړي
د سودان پوځ د هیواد په شمال کې په هوايي ډګر او بند باندې د چټک غبرګون ځواکونو د  ډرون برید شنډ کړ
روسیې له واشنګټن څخه وغوښتل چې له هغو اقداماتو ډډه وکړي چې د اوکراین جګړه لا پسې پراخوي
امریکا : د اشغال لاندې لویدیځه غاړه کې تاوتریخوالی کیدای شي اوربند د خطر سره مخ کړي
وروستي خبرونه
د پاکستان لومړي وزیر له خونړیو بریدونو وروسته افغانستان ته د خبرو اترو وړاندیز وکړ
روسیه له اوکراین سره د استانبول خبرو بیا پیلولو ته چمتو ده ، دا خبره د روسیې استازي وکړه.
د اوکراین امنیتي مشر له روسیې سره د بندیانو د تبادلې د بیا پیلولو لپاره استانبول ته راغلی دی.