مکرون د پوتین او زیلینسکي د لیدنې لپاره د سویس وړاندیز وکړ

د فرانسې ولسمشر مکرون د پوتین او زیلینسکي د سرمشریزې لپاره جینیوا د ځای په توګه وړاندیز کړه، په بې طرفۍ یې ټینګار وکړ او د همغږي امنیتي تضمینونو غوښتنه یې وکړه.

د فرانسې ولسمشر امانویل مکرون وړاندیز کړی چې د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین او د اوکراین ولسمشر ولادیمیر زیلینسکي ترمنځ سرمشریزه دې په جنیوا کې ترسره شي، په دې ټینګار سره چې سویس یو "بېطرفه هېواد" دی.

مکرون د سه شنبې په ورځ له TF1-LCI سره په خپره شوې مرکه کې وویل" : دا له یوې فريضیې څخه ډیر څه دي؛ دا ګډه اراده ده… ښایي سویس. زه د جنیوا غوښتنه کوم." هغه یادونه وکړه چې پخوانۍ خبرې د روسي او اوکرایني پلاویو ترمنځ په تورکیه کې شوې وې.

مکرون زیاته کړه: "وروستی ځل چې دوه اړخیزې خبرې شوې وې، په استانبول کې وې."

تورکیې څو ځله د روسیې او اوکراین پلاوي په انټالیا او استانبول کې کوربه توب وکړ، او د تور سمندر د غلې تړون د منځګړیتوب په برخه کې یې هم رول ولوباوه، چې په ځانګړي ډول د افریقا او آسیا کمزورو هېوادونو ته یې ګټه ورسوله.

فرانسوي ولسمشر د دې خبرې مخالفت وکړ چې غونډه دې په پاریس کې ترسره شي، د ۲۰۱۹ سرمشریزې ته یې اشاره وکړه چیرې چې فرانسه او جرمني د روسیې او اوکراین سره د خبرو اترو په میز کې یوځای شول.

د دوشنبې په ورځ د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ په سپینه ماڼۍ کې د ولسمشر زیلینسکي او اروپايي مشرانو کوربه توب وکړ، څو د روسیې ـ اوکراین جګړې د حل لاره ومومي.

مکرون یادونه وکړه چې د زیلینسکي او پوتین تر دوه اړخیزو خبرو وروسته کېدای شي درې اړخیزه ناسته له ډونالډ ټرمپ سره ترسره شي، او وروسته بیا څو اړخیزه غونډه راشي.

هغه وویل: "اروپایان باید د خبرو په میز کې وي."

تر اوسه نه مسکو او نه هم کییف د سویس په احتمالي سرمشریزه څه تبصره کړې ده، او پلان لا هم په نامعلومو دیپلوماتیکو شرایطو کې پروت دی.

له زیلینسکي او اروپايي مشرانو سره د سلا مشورو وروسته، ولسمشر ټرمپ وویل چې هغه د پوتین ـ زیلینسکي دوه اړخیزې سرمشریزې لپاره زمینه برابروي.

امنیتي ضمانتونه

مکرون ټینګار وکړ چې وضعیت یوې "نوې مرحلې" ته داخل شوی، په داسې حال کې چې ټولو ګډون کوونکو مشرانو د اوکراین لپاره د امنیتي ضمانتونو پر سر موافقه وکړه او ځینې امتیازات هم تر بحث لاندې راغلل.

مکرون وویل: "موږ د لومړي ځل لپاره تایید کړه چې د امنیتي ضمانتونو پر سر د کار بهیر پیل کوو."

هغه ټینګار وکړ چې د اوکراین لپاره امنیتي ضمانتونه به د ناټو غړیتوب ونه لري، کوم چې ټرمپ یې مخالفت کوي، مګر د روسیې د "مخنیوي" لپاره به د قوي اوکرایني اردو په جوړولو تمرکز وکړي.

فرانسوي ولسمشر اعلان وکړ چې د سه شنبې په ورځ: "موږ به د 'رضاکارانو ائتلاف' د غړو غونډه د بریتانیا د لومړي وزیر کئير سټارمر سره راوبولو، ترڅو هغوی خبر وساتو."

هغه زیاته کړه: "په همدې وخت کې به موږ له امریکایانو سره عملي کار پیل کړو، څو معلومه شي چې څوک څه کولو ته تیار دي."

مکرون مخکې له دې د امریکا او نورو څخه غوښتي وو چې پر روسیې فشارونه زیات کړي، په ځانګړي ډول د نوو لومړنیو او ثانوي بندیزونو د لګولو له لارې، که د سولې بهیر همداسې درېدلی پاتې شي.