اقتصاد
4 د لوستلو دقیقې
د ټرمپ او شي له لیدنې مخکې امریکا او چین په مالیزیا کې سوداګریزې خبرې بیا پیل کړې
د چین او امریکا جګپوړو چارواکو د یکشنبې په ورځ په مالیزیا کې د دویمې ورځې لپاره سوداګریزې خبرې بیا پیل کړې، په داسې حال کې چې ولسمشر ډونالډ ټرمپ اسیا ته خپل درې هېوادیز سفر پیل کړ، چې په ترڅ کې به یې له ولسمشر شي جین پینګ سره وګوري.
د ټرمپ او شي له لیدنې مخکې امریکا او چین په مالیزیا کې سوداګریزې خبرې بیا پیل کړې
د ټرمپ او شي له لیدنې مخکې امریکا او چین په مالیزیا کې سوداګریزې خبرې بیا پیل کړې
26 اکتوبر 2025

د ټرمپ او شي له لیدنې مخکې امریکا او چین په مالیزیا کې سوداګریزې خبرې بیا پیل کړې
امریکايي چارواکی وویل غواړو دواړه خواوې یوې داسې نقطې ته ورسیږو چې یو څه ولرو چې' ولسمشر ټرمپ او د چین ولسمشر شي ته 'یې د غور لپاره وړاندې کړای شو'.

د چین او امریکا جګپوړو چارواکو د یکشنبې په ورځ په مالیزیا کې د دویمې ورځې لپاره سوداګریزې خبرې بیا پیل کړې، په داسې حال کې چې ولسمشر ډونالډ ټرمپ اسیا ته خپل درې هېوادیز سفر پیل کړ، چې په ترڅ کې به یې له ولسمشر شي جین پینګ سره وګوري.

د نړۍ د دوو لویو اقتصادونو ترمنځ د خبرو وروستي پړاوونه د شنبې په ورځ د سوېل ختیځې اسیا هېوادونو ټولنې (ASEAN) د سرمشریزې په درشل کې پیل شول، چې دغه سرمشریزه د یکشنبې په ورځ په کوالالمپور کې پرانیستل شوه.

د چینايي پلاوي مشري مرستیال لومړی وزیر هی لیفینګ او د امریکايي پلاوي مشري د خزانې وزیر سکاټ بیسینټ کوي.

دا د دواړو خواوو ترمنځ پنځمه غونډه ده. جګپوړو مرکچیانو تر دې مخکې په جینیوا، لندن، سټاکهولم او مادرید کې خبرې کړې وې.

د امریکا سوداګریز استازي جیمیسن ګرییر په کوالالمپور کې خبریالانو ته وویل چې دواړه خواوې "داسې یوې نقطې ته رسېږي چې موږ یو څه لرو چې مشرانو ته یې د غور لپاره وړاندې کړو."

د اګست په میاشت کې، امریکا او چین د نوامبر تر ۱۰مې پورې د تعرفو په برخه کې پر اوربند موافقه وکړه – دا له هغه وروسته دریم ځل دی چې ټرمپ تعرفې ۱۴۵ سلنې ته لوړې کړې او بیا یې راکمې کړې دي.

چین هم پر امریکايي توکو خپلې تعرفې تر ۱۲۵ سلنې پورې لوړې کړې وې.

ګرییر د خپلو څرګندونو په یوه ویډیو کې وویل: "موږ د اوربند د غځولو په اړه خبرې وکړې، موږ د نایابه ځمکنیو توکو په اړه خبرې وکړې، البته، موږ د هر ډول موضوعاتو په اړه خبرې وکړې. او زه فکر کوم چې موږ داسې یو ځای ته رسېږو چې مشران به په راتلونکې اونۍ کې یوه ډېره ګټوره غونډه ولري."

دواړو خواوو د شنبې په ورځ تر پنځو ساعتونو ډېرې خبرې وکړې.

ټرمپ په سوېلي کوریا کې له شي سره ګوري

ټرمپ په داسې حال کې کوالالمپور ته ورسېد چې اسیان خپله ۴۷مه سرمشریزه پیل کړه، او په دې توګه دریم امریکايي ولسمشر شو چې د سوېل ختیځې اسیا دغه هېواد ته سفر کوي.

د یوه امریکايي ولسمشر لومړنی سفر په ۱۹۶۶ کال کې د لینډن بي جانسن لخوا شوی و.

لومړي وزیر انور ابراهیم یې هرکلی وکړ او وروسته دواړه د امریکا او مالیزیا ترمنځ د غونډو او همدارنګه د سرمشریزې لپاره د کوالالمپور کنوانسیون مرکز ته لاړل.

ټرمپ د انور ترڅنګ د کمبوډیا او تایلنډ ترمنځ د سولې د تړون د لاسلیک شاهد هم و، چې د جولای په میاشت کې یې ترمنځ خونړۍ سرحدي نښتې شوې وې.

مالیزیا د یکشنبې له ورځې څخه تر سه شنبې پورې د اسیان سرمشریزې کوربه توب کوي.

د چین او امریکا د لوړپوړو سوداګریزو مرکچیانو ترمنځ دا غونډه راتلونکې اونۍ د پنجشنبې په ورځ په سوېلي کوریا کې له شي سره د ټرمپ له لیدنې مخکې ترسره کیږي، چیرې چې د نړۍ د لویو اقتصادونو مشران به د اسیا-پاسفیک اقتصادي همکاریو فورم په سرمشریزه کې ګډون وکړي.

مالیزیا ته پر لاره په "ایرفورس ون" الوتکه کې، ټرمپ خبریالانو ته وویل چې هغه او شي "ډېر څه لري چې بحث پرې وکړي."

هغه اسیا ته د سفر پر مهال، چیرې چې به مالیزیا او جاپان ته هم سفر وکړي، وویل: "هغوی باید امتیازات ورکړي. زه فکر کوم موږ به یې هم ورکړو. زموږ تعرفې پر هغوی ۱۵۷ سلنه دي. زه فکر نه کوم چې دا د هغوی لپاره د زغملو وړ وي، او هغوی غواړي چې دا کچه راټیټه کړي، او موږ له هغوی څخه ځانګړي شیان غواړو."

بلومبرګ نیوز راپور ورکړی چې د سوېلي کوریا سره د تعرفو د معاملې په اړه، ټرمپ وویل "دا نږدې ده چې وروستۍ شي."

 

وپلټۍ
جاپان د امریکا متحده ایالتونو د تعرفې تړون لاندې د ۵۵۰ میلیارد ډالرو پانګونې اسانتیا په اړه غور کوي
ترکیش ایرلاینز اعلان وکړ چې د بوینګ شرکت سره د الوتکو د پیرود په اړه خبرې اترې بشپړې شوي دي.
د چین اقتصادي درجه بندۍ ادارې د روسیې ګازپورم شرکت ته د "AAA" درجه ورکړه
سږ کال پنځه تورکي دفاعي شرکتونه د نړۍ په ۱۰۰ غوره شرکتونو کې شامل شوي دي
د امریکا د تعرفو د لوړېدو له امله د هند اقتصادي ستونزې نورې هم زیاتې شوې دي
د توركیې اقتصاد په تیرو ۲۲ کلونو کې څه ډول  بدل شوی او ننۍ کچې ته راورسید
تورکیې په لومړیو شپږ میاشتو کې ۶.۳ بیلیونه ډالر بهرنۍ مخامخ پانګونې جذب کړي دي
روسیې د قزاقستان د لومړۍ اټومي  برېښنا بټۍ د جوړولو کار پیل کړ
تورکیې او سوریې د سوداګرۍ شورا د جوړولو او اقتصادي اړیکو د پیاوړتیا تړون لاسلیک کړ
د امریکا د استخدام راپور په نړۍ کې د مایوسۍ ترڅنګ د ونډو د بازارونو بیې راټیټې کړې
ټرمپ : د جنوبي کوریا سره د سوداګرۍ تړون په اړه موافقې ته ورسیدو. جنوبي کوریا ۱۵ سلنه تعرفې ومنلې.
ټرمپ وایي چې امریکا او پاکستان پدې هیواد کې د 'ډیر لوی نفتي زیرمو' د شراکت په اړه توافق ته رسیدلي دي
امریکا به د روسیې سره د سوداګرۍ له امله پر هند ۲۵ سلنه ګمرکي مالیه او جریمه ولګوي
هند د اپل تولیدي بدلون له امله چین شاته پرېښود او د امریکا تر ټولو ستر زیرک تیلیفونونو صادروونکی شو
د اپل کمپنۍ پر چین د تکیې د کمولو  هڅه کوي
امریکا او اروپايي ټولنې د 'سختو خبرو اترو' وروسته سوداګریز تړون لاسلیک کړ
تورکیش ایرلاینز له (دوبۍ اسلامي بانک) سره د ایربس A350 الوتکو د اخیستو لپاره تاریخي مالي هوکړه وکړه
د اروپايي ټولنې او امريکا ترمنځ د سوداګرۍ تړون "موقتي ثبات" راوړي خو "نامتوازن" دی: د فرانسې وزير
تورکیې د رقابت قوانینو نه د سرغړونې له امله د ویزه او ماسټرکارډ  بانکي کارتونو پر خلاف پلټنه پیل کړې
د جون په میاشت کې د چین صادراتو ۵.۸ سلنه وده کړې، چې له تمې څخه زیات وو.