اقتصاد
4 د لوستلو دقیقې
جاپان د امریکا لخوا پر دې هیواد د نوې ګمرکې تعرفې لګولو نه د افسوس وړ مسلې په توګه یادونه وکړه
د جاپان لومړي وزیر شیګیرو ایشیبا د سه شنبې په ورځ د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ هغه پرېکړه چې د جاپان پر توکو ۲۵ سلنه ګمرکي مالیه ولګوي، "په رښتیا د افسوس وړ" وبلله. هغه ژمنه وکړه چې د هېواد د صنعتونو او دندو د ساتنې لپاره هر څه وکړي
جاپان د امریکا لخوا پر دې هیواد د نوې ګمرکې تعرفې لګولو نه د افسوس وړ  مسلې په توګه یادونه وکړه
/ Reuters
8 جولای 2025

د سیمه ییزو رسنیو په وینا، د جاپان لومړي وزیر شیګیرو ایشیبا د سه شنبې په ورځ د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ هغه پرېکړه چې د جاپان پر توکو ۲۵ سلنه ګمرکي مالیه ولګوي، "په رښتیا د افسوس وړ" وبلله. هغه ژمنه وکړه چې د هېواد د صنعتونو او دندو د ساتنې لپاره به "هر څه" وکړي.

د توکیو مېشتې کیوډو خبري اژانس د راپور له مخې، ایشیبا د حکومت په یوه غونډه کې وویل چې دوه اړخیزې خبرې به د دواړو هېوادونو لپاره د ګټې وړ تړون ته د رسېدو لپاره دوام وکړي.

د دوشنبې په ورځ، ټرمپ اعلان وکړ چې واشنګټن به د اګست له لومړۍ نېټې څخه د جاپان، سویلي کوریا او مالیزیا پر توکو ۲۵ سلنه ګمرکي مالیه ولګوي. هغه د یوه اجرائیوي فرمان په لاسلیک کولو سره د دې ګمرکي مالیې د پلي کېدو نېټه تر اګست لومړۍ پورې وغځوله.

د جاپان لومړي وزیر زیاته کړه چې د هغه حکومت به دوه اړخیزو خبرو ته لومړیتوب ورکړي.

مالیزیا د امریکا سره اړیکو ته دوام ورکوي

په ورته وخت کې، مالیزیا وویل چې د امریکا سره به د "عادلانه او متوازن" سوداګریز تړون د ترلاسه کولو لپاره خپلې هڅې جاري وساتي، وروسته له هغې چې واشنګټن د مالیزیا پر توکو ۲۵ سلنه ګمرکي مالیه ولګوله.

د مالیزیا انګلیسي ورځپاڼې "ملای میل" راپور ورکړی،  د پانګونې، سوداګرۍ او صنعت وزارت وویل چې د امریکا سره اوږدمهاله اقتصادي اړیکو ته ارزښت ورکوي او باور لري چې پرانیستې او عادلانه سوداګري د دواړو هېوادونو د ودې او دندو ملاتړ کوي.

وزارت زیاته کړه: "دا هڅې لا هم روانې دي او د دواړو خواوو لپاره د عادلانه او دوامداره پایلو ترلاسه کولو لپاره د مالیزیا ژمنتیا څرګندوي."

کوالالمپور خبرداری ورکړ چې یو اړخیز اقدامات کولی شي د سوداګرۍ عملیات، د اکمالاتو ځنځیرونه او د پانګونې جریان ګډوډ کړي. مالیزیا وویل چې د نوو اقداماتو پر وړاندې به د ځايي سوداګرۍ، کارګرانو او مصرف کوونکو د ساتنې لپاره "ټول اړین ګامونه" پورته کړي.

سویلي کوریا د ګمرکي خبرو اترو چټکتیا غواړي

سویلي کوریا د سه شنبې په ورځ وویل چې دوی به د متحده ایالاتو سره د تعرفې خبرې اترې ګړندۍ کړي ترڅو "متقابل ګټور" تړون ته ورسیږي.

د سوداګرۍ، صنعت او انرژۍ وزارت په یوه بیان کې وویل: "حکومت باور لري چې د امریکا اداره د سویلي کوریا لپاره د ۲۵ سلنه ګمرکي مالیې په ګډون د متقابل ګمرکونو پلي کول تر اګست لومړۍ پورې ځنډولي دي، او موږ به هڅه وکړو چې د سوداګرۍ د ناڅرګندتیاوو د ژر حل لپاره خبرې چټکې کړو."

وزارت زیاته کړه: "موږ به د امریکا سره د سوداګرۍ د کسر د حل لپاره کورني مقررات او اصلاحات تعقیب کړو، په داسې حال کې چې د دوه اړخیز تولیدي بیا رغونې ملګرتیا ته وده ورکوو ترڅو زموږ کلیدي صنعتونه پرمختګ وکړي."

د ولسمشرۍ دفتر په یوه بیان کې وویل، په همدې توګه، د سویلي کوریا د ملي امنیت سلاکار وي سونګ لاک د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو ته وویل چې سیول هیله لري چې د ټرمپ او ولسمشر لي جې میونګ ترمنځ په "ژر وخت" کې یوه سرمشریزه ترسره شي، ترڅو په ټولو روانو مسایلو کې "دواړو ته ګټوره پایله" ترلاسه کړي.

د ولسمشرۍ دفتر وویل، په واشنګټن کې د یوې غونډې په ترڅ کې، لاک ټینګار وکړ چې د ګمرکي خبرو اترو پرمختګ باید په داسې ډول وشي چې دوه اړخیزه اړیکې پیاوړې کړي او د دواړو خواوو ترمنځ د دوامداره همکارۍ هیله څرګنده کړه.

روبیو په ځواب کې د دې نظر سره موافقه وکړه او هیله یې څرګنده کړه چې دواړه هېوادونه به د اګست له لومړۍ نېټې څخه د ګمرکي مالیې د عملي کېدو تر مهاله د سوداګریز تړون د ترلاسه کولو لپاره په نږدې اړیکه کې پاتې شي.

د بنګله دیش او امریکا خبرې اترې

بنګله دېش به د اګست له لومړۍ نېټې څخه د بنګله دېشي توکو پر ۳۵ سلنه ګمرکي مالیې د لګولو وروسته د امریکا سره د خبرو اترو بل پړاو ترسره کړي.

د سه شنبې په ورځ په یوه رسمي بیان کې ویل شوي چې د بنګله دېش د سوداګرۍ سلاکار شیخ بشیرالدین د ملي امنیت سلاکار خلیل الرحمن سره یوځای په واشنګټن کې د امریکا سره د هېواد د سوداګریزو خبرو مشري کوي.

وپلټۍ
تورکیې په لومړیو شپږ میاشتو کې ۶.۳ بیلیونه ډالر بهرنۍ مخامخ پانګونې جذب کړي دي
روسیې د قزاقستان د لومړۍ اټومي  برېښنا بټۍ د جوړولو کار پیل کړ
تورکیې او سوریې د سوداګرۍ شورا د جوړولو او اقتصادي اړیکو د پیاوړتیا تړون لاسلیک کړ
د امریکا د استخدام راپور په نړۍ کې د مایوسۍ ترڅنګ د ونډو د بازارونو بیې راټیټې کړې
ټرمپ : د جنوبي کوریا سره د سوداګرۍ تړون په اړه موافقې ته ورسیدو. جنوبي کوریا ۱۵ سلنه تعرفې ومنلې.
ټرمپ وایي چې امریکا او پاکستان پدې هیواد کې د 'ډیر لوی نفتي زیرمو' د شراکت په اړه توافق ته رسیدلي دي
امریکا به د روسیې سره د سوداګرۍ له امله پر هند ۲۵ سلنه ګمرکي مالیه او جریمه ولګوي
هند د اپل تولیدي بدلون له امله چین شاته پرېښود او د امریکا تر ټولو ستر زیرک تیلیفونونو صادروونکی شو
د اپل کمپنۍ پر چین د تکیې د کمولو  هڅه کوي
امریکا او اروپايي ټولنې د 'سختو خبرو اترو' وروسته سوداګریز تړون لاسلیک کړ
تورکیش ایرلاینز له (دوبۍ اسلامي بانک) سره د ایربس A350 الوتکو د اخیستو لپاره تاریخي مالي هوکړه وکړه
د اروپايي ټولنې او امريکا ترمنځ د سوداګرۍ تړون "موقتي ثبات" راوړي خو "نامتوازن" دی: د فرانسې وزير
تورکیې د رقابت قوانینو نه د سرغړونې له امله د ویزه او ماسټرکارډ  بانکي کارتونو پر خلاف پلټنه پیل کړې
د جون په میاشت کې د چین صادراتو ۵.۸ سلنه وده کړې، چې له تمې څخه زیات وو.
چین امریکا ته خبرداری ورکړ چې د نوو تعرفو سره سوداګریزه جګړه بیا پیل نکړي.
د اقتصادي همکارۍ سازمان د سیمه ییزې همکارۍ لپاره نوي موخې ټاکي