ساینس او ټکنالوژي
3 د لوستلو موده (...) دقیقې
اروپا فضا ته د خپلواکه لاسرسي په برخه کې یو مهم ګام اوچتوي
د اروپا نوی درند-بار فضايي توغندی، ارین ۶، په پام  ده نن دوشنبه خپل لومړی سوداګریز ماموریت ترسره کړي. اروپا پداسې حال کې دا  فضايي توغندی  فضا ته توغوي چې د امریکا او روسیې ترمنځه ناڅاپي نږدیوالي یو شاک رامنځته کړی دی.
اروپا فضا ته د خپلواکه لاسرسي په برخه کې یو مهم ګام اوچتوي
/ Archivo AFP
3 مارچ 2025

د اروپا نوی درند-بار فضايي توغندی، ارین ۶، په پام  ده نن دوشنبه خپل لومړی سوداګریز ماموریت ترسره کړي. اروپا پداسې حال کې دا  فضايي توغندی  فضا ته توغوي چې د امریکا او روسیې ترمنځه ناڅاپي نږدیوالي یو شاک رامنځته کړی دی. اروپایي هېوادونه هڅه کوي د فضا ته د خپلواک لاسرسي خوندیتوب ترلاسه کړي.

دا لوړ-پروفایل ماموریت وروسته د هغه نه ترسره کیږي چې د فرانسې ولسمشر ایمانویل ماکرون پر اروپا  غږ وکړ پر امریکا د امنیتي تکیې کمولو لپاره لاس په کار شي.  د اروپا فضايي صنعت هڅه کوي چې د ایلون مسک د سپیس ایکس په وړاندې سیالي کولو توان حفظ کړي.

د څو ځنډونو وروسته، د ارین ۶ توغندی په پام  ده د فرانسې د  ګیانا  کوورو سیمه کې د فضایي بندر څخه د دوشنبې په ورځ  د ماسپخین په یوه بجه او ۳۴ دقیقو فضا ته وتوغول شي.

دا توغندی به د فرانسې یو پوځي سپوږمکۍ انتقال کړي، چې به په تقریباً ۸۰۰ کیلومتره (۵۰۰ میله) لوړوالي کې په مدار کې ځای پر ځای شي.

تمه  کېږي چې CSO-۳ سپوږمکۍ به د فرانسې پوځي خپلواکي پیاوړې کړي او د هغې د پوځ د استخباراتي وړتیاوو ښه پسې لوړه کړي.

اروپا وروسته د هغه چې روسیې د ۲۰۲۲ کال د فبروری په میاشت کې  پر اوکراین برید وکړ د روسیې د سویوز فضايي توغندي څخه د سپوږمکیو لیږلو لپاره د کار اخیستو نه لاس واخیست. همداشان د اروپا فضايي توغندی ارین ۵ هم تقاعد شوی وو.

" د فرانسې د هوا فضا شرکت ارینسپیس اجرایي رئیس ډیویډ کاوایلولس فرانسې خبري اژانس ته وویل چې ټوله نړۍ مونږ ته متوجه ده.

د ویلو ده چې په لومړي سر کې دا فضايي سفر د  ډسمبر لپاره پلان شوې چې وروسته دا ماموریت د فبرورۍ ۲۶ او بیا د مارچ ۳ پورې وځنډول شو. د ارینسپیس په وینا د کوورو پرتاب پلیټ فارم ته د سپوږمکۍ رسولو په برخه کې د ستونزو له امله دا ځنډ رامنځته شوی وو.

د تېر کال د جولای په میاشت کې د هغې له پیلیز الوتنې وروسته دا به د ارین ۶ لپاره دویم پرتاب وي.

CSO-۳ به د درې فرانسوي پوځي انځوریز سپوږمکیو شبکه بشپړه کړي، چې لومړي دوه یې په ۲۰۱۸ او ۲۰۲۰ کې د سویوز لخوا فضا ته توغول  شوي وو.

د بله پلوه د فرانسې د فضايي ادارې مشاور جنرال فیلیپ سټینیګر فرانس پرس خبري اژانس ته وویل چې ، تل غوره ده چې خپل توغندی ولرئ او هغه له خپل کوره  فضا ته وتوغوۍ."

د سپوږمکۍ د پوځي رول په پام کې نیولو سره چې فضا ته لیږل کیږي، سخت امنیتي احتیاطي تدابیر نیول کیږي چې د سویلي امریکا په شمالي ساحل کې د فضایي بندر ته لاسرسی محدود کړي، په داسې حال کې چې درې رافیل جنګي الوتکې ټاکل شوې وې چې د شاوخوا آسمانونو ګزمه وکړي.

سپوږمکۍ باید خوندي وساتل شي،" د CNES د فضايي ترانسپورت رئیسې کارین لیویو وویل. "دا ځانګړي وسایل لري چې باید د هر چا لخوا ونه لیدل شي."

دا سپوږمکۍ به فرانسوي پوځ ته د ډېرې لوړې کیفیت لرونکې انځورونو ترلاسه کولو توان ورکړي.

""فضايي انقلابونه" کتاب لیکوا سټینینګر وویل ، د لومړي لاس معلوماتو لپاره چې پر بل چا تکیه ونه لري دا د وسله والو ځواکونو لپاره ډېر مهم دی چې خپل عملیات ترسره کړي او زموږ د سیاسي چارواکو لپاره چې په بشپړ خپلواک ډول پرېکړې وکړي.

"دا سپوږمکۍ د ۳D انځورونو په مرسته د ډېرو دقیقو پوځي نقشو جوړولو امکان برابروي،"

وپلټۍ
د آلمان محکمې یوه مسلمانه ښځه د حجاب او پړوني له امله د قاضۍ له دندې منع کړه
کابل وايي، د ایران سرحدي ساتونکو ۱۰ افغانان چې هڅه یې کوله له پولې څخه تېر شي وژلي دي.
پوتین د روسیې له لوري د دوه ښارونو د نیولو ادعا وروسته د اوکراین جګړه ځپلي سیمې ته سفر وکړ
اسرائیل د سوریې پر خاوره تیري ته دوام ورکوي.اسرائیل د سوریې په جنوب کې نوي بریدونه پیل کړل
د تورکیې سواحلو ته نږدې پر بل ټانکر د برید راپور ورکړل شوی.
په اشغال شوې لویدیځه غاړه کې رام الله ته نږدې د چاقو په برید کې اسرائیلي پوځیان ټپیان شول
د جرمونو نړۍواله محکمه : د هیچا فشارونو ته به غاړه کینږدو
روسیې د اوکراین د کلیدي ښار پوکروفک د نیولو ادعا کړې
افریقایي هېوادونو د HIV مخنیوي  واکسین لومړی عامه وېش پیل کړ
بلجیم د اسرائیلو لخوا د سوریې پر خاوره  د بریدونو له امله  د سوریې ملي حاکمیت ته درناوي غوښتنه وکړه
د پاکستان په شمال لویدیځ کې په یوه ځانمرګي برید کې یو پولیس افسر ووژل شو
تاجکستان وايي، په تېره اوونۍ کې له افغانستان سره په پوله کې په  بریدونو کې پنځه کسان وژل شوي دي
په اندونیزیا کې د سختو بارانونو له امله د راوتلو سیلابونو په نتیجه کې مړو شمیره ۴۴۲ تنو ته لوړه شوه
د امریکا ولسمشر ډونالد ټرمپ وویل چې په امریکا کې به د پناه غوښتنې بهیر د اوږدې مودې لپاره وځنډوي.
د انګلستان د پوځ یوه پخواني افسر پلټنو ته ویلي چې د بریتانیا پوځ په افغانستان کې جنګي جنایتونه کړي