نړۍ
4 د لوستلو دقیقې
په بلجیم کې یوې محکمې په غزه کې د اسرائیلو لخوا روانې کړنې نسل وژنه بللې ده.
په بلجیم کې یوې محکمې په یوه تاریخي پرېکړه کې چې د نړۍ په کچه د قانوني ساري په توګه ګڼل کېدای شي، د انټورپ بندر له لارې اسرائیلو ته د وسلو لیږد د بندولو حکم کړی دی. دا پرېکړه د نتنیاهو حکومت د غزې په جګړه کې د "نسل وژنې کړنو" له امله شوې ده.
په بلجیم کې یوې محکمې په غزه کې د اسرائیلو لخوا روانې کړنې نسل وژنه بللې ده.
14 اګست 2025

په بلجیم کې یوې محکمې په غزه کې د اسرائیلو لخوا روانې کړنې نسل وژنه بللې ده.

په بلجیم کې یوې محکمې په یوه تاریخي پرېکړه کې چې د نړۍ په کچه د قانوني ساري په توګه ګڼل کېدای شي، د انټورپ بندر له لارې اسرائیلو ته د وسلو لیږد د بندولو حکم کړی دی. دا پرېکړه د نتنیاهو حکومت د غزې په جګړه کې د "نسل وژنې کړنو" له امله شوې ده.

د بروکسل د لومړۍ محکمې په خپله تېره میاشت پرېکړه کې د فلانډر سیمه ییز حکومت ته امر وکړ چې اسرائیلو ته د پوځي تجهیزاتو لیږد ودروي. دا پرېکړه په ځانګړي ډول د ملګرو ملتونو د نسل وژنې کنوانسیون او نورو نړیوالو تړونونو پر بنسټ شوې ده.

محکمې په خپله پرېکړه کې د "نسل وژنې" اصطلاح ۱۶ ځله یاده کړې او د انټورپ بندر له لارې اسرائیلو ته د پوځي توکو لیږد منع کړی. دغه راز، د "Genocideverdrag" (د نسل وژنې کنوانسیون) اصطلاح یې څلور ځله کارولې ده.

د ټي آر ټي ورلډ په وینا، دوی د دې پرېکړې اصلي هالنډي متن ترلاسه کړی او د انلاین انګلیسي ژباړې له لارې یې د دې پرېکړې کلیدي ټکي تایید کړي دي.

د ۲۰۲۵ کال د جولای په ۱۷مه نېټه دا پرېکړه د څلورو فلانډري غیر دولتي سازمانونو لخوا د یوې قضیې په ځواب کې شوې وه. دغو سازمانونو استدلال کاوه چې د انټورپ له لارې لیږدول شوي پوځي تجهیزات او وسلې او مهمات د اسراییلي ټانکونو او زغره والو وسایطو لپاره کارول کیږي چې په غزه کې د "نسل وژنې" لپاره کارول کیږي.

محکمې د "تېپرډ رولر بیرنګز" په نوم ځانګړې محموله چې د اسرائیلي دفاعي قراردادي شرکت اشوت اشکلون انډسټریز ته لیږدیده، بند کړه او په راتلونکي کې د دې ډول موادو لیږد باندې عمومي بندیز ولګاوه. د هرې سرغړونې لپاره یې ۵۰,۰۰۰ یورو (شاوخوا ۵۸,۶۰۰ ډالر) جریمه ټاکلې ده.

محکمې د فلانډر حکومت ته امر وکړ چې اسرائیلو ته د دفاعي توکو یا نورو پوځي کارونې وړ موادو لیږد ته اجازه ورنکړي، تر هغه چې د دې موادو د نسل وژنې، بشري ضد جرمونو یا د غزې په جګړه کې د جنګي جرمونو لپاره د کارونې ریښتینی او جدي خطر شتون ولري.

د بشري حقونو ډلو دا پرېکړه په اروپا کې بې ساری ګڼلې ده، په ځانګړي ډول له هغه وخت راهیسې چې د غزې جګړه پیل شوې ده.

د فلانډري سولې سازمان وریدیساکتي همغږي کوونکې لیچن اولمن وویل: "دا یوه مهمه پرېکړه ده، په ځانګړي ډول د هغو وسلو د لیږد په اړه چې د فلسطینیانو پر وړاندې د نسل وژنې لپاره کارول کیدای شي." هغې زیاته کړه چې دا پرېکړه د دولتونو د دې مکلفیت تایید کوي چې د نسل وژنې مخنیوی وکړي.

د فلانډري بشري حقونو ټولنې غړې فین دی مایر وویل چې محکمې د دې لپاره قانع شوې وه چې دفاع د محمولې منځپانګې یا منزل په اړه هیڅ ډول انکار ونه کړ.

هغې زیاته کړه: "قاضي موافقه وکړه چې د فلانډر حکومت د وسلو د سوداګرۍ تړون او خپلو مقرراتو اړتیاوو ته په سمه توګه پام نه دی کړی."

د بروکسل پرېکړه د غزې په جګړه کې د بشري ناورین په اړه د نړیوالو نیوکو په ترڅ کې شوې ده، چیرې چې د غزې د روغتیا وزارت په وینا، له ۶۱,۰۰۰ څخه زیات فلسطینیان وژل شوي، چې ډیری یې ښځې او ماشومان دي.

محکمې وویل چې د غزې په جګړه کې د اسرائیلو کړنې د ملګرو ملتونو ادارو، کارپوهانو او لویو غیر دولتي سازمانونو لکه امنیسټي انټرنیشنل لخوا د نسل وژنې په توګه توصیف شوې دي.

محکمې د فلانډري وسلو د سوداګرۍ قوانینو، د وسلو د سوداګرۍ تړون او د اروپایي اتحادیې د دوه ګونې کارونې مقرراتو ته په اشارې وویل چې د دې موادو د نسل وژنې لپاره د کارونې ریښتینی او جدي خطر شتون لري.

محکمې په خپله پرېکړه کې وویل: "د نسل وژنې مخنیوی او د غزې د ملکي وګړو ژوند ساتنه د اقتصادي ګټو په پرتله ډیر اهمیت لري."

 

وپلټۍ
د ملګرو ملتونو امنیت شورا د غزې د سولې پلان په اړه د امریکا مسوده پرېکړه لیک تصویب کړ
جنوبي کوریا د ټاپوګانو د شخړې له امله له جاپان سره ګډ تمرینات د نامعلومې مودې لپاره وځنډول
په سعودي عربستان کې د عمرې زیارت کوونکو بس د ټکر له امله ۴۵ تنو ژوند د لاسه ورکړی
ایران وايي چې پر اټومي تاسیساتو له بریدونو وروسته یې د یورانیمو غني کول درولي دي
اوکرایني چارواکي: د روسیې توغندیو په اوکراین کې استوګنځایونه ویشتلي، او درې کسان یې وژلي
د مهمو خبرونو سرټکي
د هند تر ادارې لاندې کشمیر کې د پولیسو پر تاڼه  چاودنې مرګ ژوبله  اړولې ده
ټرمپ د یوې ایډیټ شوې ویډیو له امله پر بي بي سي د میلیاردونو ډالرو دعوې ګواښ وکړ
د اوکراین د پلازمېنې کیف  ښاروال وايي چې کیف  د روسیې تر 'لوی' برید لاندې دی
امریکا تایوان ته د ۳۳۰ میلیونه ډالرو په ارزښت د پوځي تجهیزاتو احتمالي پلور منظور کړ
روسیه ویلي دي چې د اوکراین لخوا د یو جګپوړي روسي چارواکي د وژلو پلان يي شنډ کړ.
وروستي خبرونه
بنګله دیش به د فبروري په ملي ټاکنو کې د اساسي قانون د اصلاحاتو لپاره رایه ورکړي
د سودان پوځ د هیواد په شمال کې په هوايي ډګر او بند باندې د چټک غبرګون ځواکونو د  ډرون برید شنډ کړ
روسیې له واشنګټن څخه وغوښتل چې له هغو اقداماتو ډډه وکړي چې د اوکراین جګړه لا پسې پراخوي
امریکا : د اشغال لاندې لویدیځه غاړه کې تاوتریخوالی کیدای شي اوربند د خطر سره مخ کړي
وروستي خبرونه
د پاکستان لومړي وزیر له خونړیو بریدونو وروسته افغانستان ته د خبرو اترو وړاندیز وکړ
روسیه له اوکراین سره د استانبول خبرو بیا پیلولو ته چمتو ده ، دا خبره د روسیې استازي وکړه.
د اوکراین امنیتي مشر له روسیې سره د بندیانو د تبادلې د بیا پیلولو لپاره استانبول ته راغلی دی.