اقتصاد
3 د لوستلو موده (...) دقیقې
چین له امریکا سره د مخ پر زیاتېدونکي سوداګریز جنګ کې 'تر پایه د مبارزې' ژمنه وکړه
بیجینګ د ټرمپ نوې ۱۰۰ سلنه تعرفې وغندلې او د خرابېدونکو سوداګریزو اړیکو په ترڅ کې یې د ملي امنیت د دفاع لپاره خپل ځوابي بندري فیسونه "قانوني" اقدامات وبلل.
چین له امریکا سره د مخ پر زیاتېدونکي سوداګریز جنګ کې 'تر پایه د مبارزې' ژمنه وکړه
چین له امریکا سره د مخ پر زیاتېدونکي سوداګریز جنګ کې 'تر پایه د مبارزې' ژمنه وکړه / AP
14 اکتوبر 2025

چین له امریکا سره د مخ پر زیاتېدونکي سوداګریز جنګ کې 'تر پایه د مبارزې' ژمنه وکړه
بیجینګ د ټرمپ نوې ۱۰۰ سلنه تعرفې وغندلې او د خرابېدونکو سوداګریزو اړیکو په ترڅ کې یې د ملي امنیت د دفاع لپاره خپل ځوابي بندري فیسونه "قانوني" اقدامات وبلل.

چین ویلي چې له امریکا سره په سوداګریز جنګ کې "تر پایه مبارزې ته" چمتو دی، وروسته له هغه چې ولسمشر ډونالډ ټرمپ د چین پر توکو پراخې نوې تعرفې او صادراتي محدودیتونه اعلان کړل.

د چین د سوداګرۍ وزارت یوه ویاند چې نوم يي ندی اعلان شوی وویل: "د تعرفو او سوداګریزو جګړو په اړه، د چین دریځ ثابت پاتې دی."

"که تاسو جګړه غواړئ، موږ به تر پایه وجنګېږو؛ که تاسو خبرې اترې غواړئ، زموږ ور خلاص دی."

د چین پر وارداتو د ۱۰۰ سلنه اضافي تعرفې لګولو لپاره د ټرمپ دا اقدام د بیجینګ له لوري پر نادره خاورینو عناصرو  او هغه منرالونه چې د لوړې ټکنالوژۍ او نظامي صنعتونو لپاره خورا مهم دي  د وروستیو صادراتي محدودیتونو په ځواب کې و. ټرمپ د چین اقدامات "خورا دښمنانه" او "حیرانوونکي" بللي وو.

بیجینګ  د صادراتي محدودیتونو دفاع وکړه او ویې ویل چې دا د چین د قوانینو له مخې "قانوني اقدامات" دي او انګېزه یې د ملي امنیت اندېښنې دي.

وزارت وویل، "د یوه مسؤل لوی ځواک په توګه، چین په پرله پسې او قاطع توګه له خپل ملي امنیت او نړیوال ډله‌ییز امنیت څخه ساتنه کړې ده."

دا وروستی کړکېچ وروسته له هغه رامنځته شو چې دواړو هېوادونو د یو بل پر کښتیو ځوابي بندري فیسونه پلي کړل او په دې توګه یې په سوداګریز جنګ کې یوه نوې جبهه پرانیسته.

چین وویل چې د سه‌شنبې په ورځ یې پر ټولو امریکايي ملکیت، چلول کېدونکو، جوړو شویو یا بیرغ لرونکو کښتیو د نویو مالیاتو راټولول پیل کړي، خو هغه کښتۍ یې معاف کړې چې په چین کې جوړې شوې یا د ترمیم لپاره د چین بندرونو ته ننوځي.

د دولتي ټلوېزیون CCTV له خوا د خپرو شویو جزئیاتو له مخې، دا فیسونه به د اپریل له ۱۷مې څخه د پیل کېدونکې حسابي دورې له مخې د ننوتلو په لومړي بندر کې یا په کال کې تر پنځو سفرونو پورې پلي کېږي.

امریکا هم په ورته ډول پر هغو کښتیو چې له چین سره تړاو لري، د بندري فیسونو راټولول پیل کړي دي، چې دا د واشنګټن په وینا د هغې هڅې یوه برخه ده چې غواړي په نړیواله کښتۍ چلونې کې د پیکنګ حاکمیت کم او د امریکا د کښتۍ جوړونې صنعت پیاوړی کړي.

ټرمپ د جمعې په ورځ دغه راز اعلان وکړ چې د نومبر له لومړۍ نېټې به پر "هر ډول مهمو سافټویرونو" صادراتي کنټرول ولګوي او خبرداری یې ورکړ چې که پیکنګ د نادره خاورینو عناصرو په برخه کې خپل محدودیتونه بېرته وانخلي، نور اقدامات به هم وکړي.

دې سوداګریزې شخړې بازارونه لړزولي او په جنوبي کوریا کې یې د ټرمپ او د چین د ولسمشر شي جین پینګ ترمنځ احتمالي لیدنه تر سیوري لاندې راوستې ده.

وپلټۍ
د جنوبي کوریا لی د چین او جاپان د کړکیچونو د کمولو لپاره د منځګړیتوب رول وړاندې کړ
تورکیه به په ۲۰۲۶ کال کې د پاکستان په پنځو ساحو کې د تېلو او ګازو استخراج پیل کړي
آلمان لومړنی هېواد شو چې د روسیې ګواښ ته په اشارې یې د اسرائیل "ارو ۳" توغندیز دفاعي سیسټم فعال کړ
په غزه کې فلسطینیانو د نازک اوربند په منځ کې د لسګونو جوړو لپاره ډله يیز واده وکړ.
د آلمان محکمې یوه مسلمانه ښځه د حجاب او پړوني له امله د قاضۍ له دندې منع کړه
کابل وايي، د ایران سرحدي ساتونکو ۱۰ افغانان چې هڅه یې کوله له پولې څخه تېر شي وژلي دي.
پوتین د روسیې له لوري د دوه ښارونو د نیولو ادعا وروسته د اوکراین جګړه ځپلي سیمې ته سفر وکړ
اسرائیل د سوریې پر خاوره تیري ته دوام ورکوي.اسرائیل د سوریې په جنوب کې نوي بریدونه پیل کړل
د تورکیې سواحلو ته نږدې پر بل ټانکر د برید راپور ورکړل شوی.
په اشغال شوې لویدیځه غاړه کې رام الله ته نږدې د چاقو په برید کې اسرائیلي پوځیان ټپیان شول
د جرمونو نړۍواله محکمه : د هیچا فشارونو ته به غاړه کینږدو
روسیې د اوکراین د کلیدي ښار پوکروفک د نیولو ادعا کړې
افریقایي هېوادونو د HIV مخنیوي  واکسین لومړی عامه وېش پیل کړ
بلجیم د اسرائیلو لخوا د سوریې پر خاوره  د بریدونو له امله  د سوریې ملي حاکمیت ته درناوي غوښتنه وکړه
د پاکستان په شمال لویدیځ کې په یوه ځانمرګي برید کې یو پولیس افسر ووژل شو